Metro w Londynie: bilety, karta oyster, linie, stacje

Londyn to ogromne miasto, którego zwiedzanie nie obędzie się bez metra. Metro w Londynie, jak i cała siatka komunikacyjna w skład której wchodzą także autobusy czy tramwaje na pierwszy rzut oka może wydawać się dosyć skomplikowana. W rzeczywistości tak wcale nie jest. Wystarczy jedynie poznać podstawowe zasady i podróż metrem w nawet najdalsze zakątki stolicy nie będzie straszna!

11 linii metra, 405 kilometrów torów, biliony pasażerów rocznie. Te liczby czynią metro w Londynie jednym z największych systemów metra na całym świecie. Pierwsza jazda metrem londyńskim szczególnie w godzinach szczytu może przerażać, ale nie ma się co bać. Wystarczy jedynie zrozumieć podstawy systemu i zapoznać się ze wskazówkami i co najważniejsze z „etykietą”.

Metro i inne środki komunikacji w Londynie

Nad infrastrukturą transportową Londynu czuwa jednostka samorządowa Transport for London (TfL). Jednostka ta zajmuje się nie tylko metrem, ale całą siatką transportową w skład której wchodzą następujące środki transportu:

London Underground (metro)
Autobusy
Docklands Light Railway DLR (w całości zautomatyzowane pojazdy obsługujące teren Docklands we wschodnim i południowo-wschodnim Londynie)
London River Services (transport na rzece Tamizie)
Tramlink (tramwaje w dzielnicach Wimbledon, Croydon, Beckenham i New Addington)
Emirates Air Line Cable Car (kolejka linowa w dzielnicy Greenwich)
Overground (lokalne połączenia pociągowe w Londynie i poza miastem)

Każdy z tych środków transportu ma swoje własne oznaczenie, które znajdziesz na grafice poniżej.

Godziny szczytu i metro nocą

Metro w Londynie działa mniej więcej od godziny 5 rano do północy. Godziny oczywiście różnią się między poszczególnymi liniami metra.

24-godzinny serwis metra oferowany jest jedynie w piątki i soboty, ale tylko przez 5 linii: Victoria, Central, Jubilee, Northern i Piccadilly.

Godziny szczytu przypadają dwa razy dziennie:

rano od 7.30 do 9.30
wieczorem od 17:00 do 19:00

Jeżeli istnieje taka możliwość, to unikaj podróży w godzinach szczytu!

Linie metra i mapa

Obecnie londyńskie metro operuje na 11 liniach (12 linia jest budowana). W sumie w mieście jest 270 stacji metra. Każda linia metra ma swoją nazwę a także kolor. I tak na przykład Londyńczycy mówiąc o linii czerwonej mają na myśli Central. Linia czarna to Northern, żółta to Circle i tak dalej.

Bakerloo
Central
Circle
District
Hammersmith & City
Jubilee
Metropolitan
Northern
Piccadilly
Victoria
Waterloo & City

Poniżej znajdziesz mapkę metra. Taką mapkę dostaniesz też na każdej stacji bezpłatnie.

O co chodzi z tymi strefami

Zanim przejdziemy do szczegółowego omówienia cen za przejazd metrem to warto jest wyjaśnić czym są strefy w Londynie. To na podstawie stref, bowiem wyliczana jest cena za przejazd.

Londyn podzielony jest na 9 stref. Strefa 1 znajduje się w samym centrum. Jest ona otoczona strefą 2, potem strefa 3 otacza strefę 2 i tak dalej. Strefy wyglądają zatem jak okręgi. Jeżeli odwiedzasz Londyn turystycznie to pewnie zostaniesz jedynie w strefie 1, która jest całkiem sporych rozmiarów.

Jak płacić za metro

Londyn oferuje kilka opcji zapłaty za przejazd metrem w zależności od Twoich potrzeb.

Bilet jednorazowy

Możesz kupić bilet jednorazowy na jeden przejazd lub bilet w obie strony. Warto zauważyć, że jest to najdroższa opcja. Warto z niej skorzystać jeżeli naprawdę nie planujesz wielu podróży i masz zamiar skorzystać z metra tylko raz. W przeciwnym razie warto jest rozważyć opcje poniżej.

Oyster

Oyster to bezdotykowa karta elektroniczna, którą doładowuje się według potrzeb. Możesz doładować kartę, na przykład, w wysokości £20.00. Po wykorzystaniu środków doładowujesz kartę ponownie. Przejazd z kartą Oyster jest znacznie tańszy od ceny biletów jednorazowych. Taką kartę Oyster możesz kupić w kiosku na stacji metra i wybranych sklepach spożywczych/przemysłowych. Karta jest darmowa, ale będziesz musiał zapłacić depozyt w wysokości £5.00 (depozyt jest zwrotny). Kartę Oyster możesz także zarejestrować i w razie kradzieży/zgubienia odzyskać dostępne środki.

Oyster sprawdzi się jeżeli planujesz częste podróże w szczególności między różnymi strefami.

Dowiedz się więcej o Oyster

Contactless (płatnicza karta bezdotykowa)

Alternatywą do karty Oyster jest płatność bezdotykową kartą debetową lub telefonem. Ceny za przejazd są dokładnie takie same, jak z kartą Oyster. Zaletą karty bezdotykowej jest to, że nie musisz martwić się o doładowanie środków, ani o kupno karty czy biletów.

Travelcard

Travelcard można porównać do naszego polskiego biletu miesięcznego. Płacisz raz i jeździsz ile chcesz. Travelcards dostępne są na jeden dzień, 7 dni, 3 miesiące, 6 miesięcy lub nawet rok. Cena Travelcard uzależniona jest oczywiście od ilości dni i stref w jakich będziesz jeździć.

Gdzie kupić bilety

Bilety możesz kupić na każdej stacji metra, a także na lotniskach. Kartę Oyster doładować możesz także na stacji metra w biletomacie. Płacić możesz gotówką lub kartą.

Ile kosztuje przejazd

Najważniejsze czynniki, które decydują o cenie za przejazd metrem to:

odległość, a raczej ilość stref jaką pokonujesz. Za przejazd ze strefy 1 do 6 zapłacisz więcej niż przejazd ze strefy 1 do 5.
pora dnia. Metro w Londynie operuje w dwóch strefach czasowych: Peak fares (dni powszednie od 6:30 do 9.30 oraz od 16:00 do 19:00) oraz Off-peak fares (pozostałe godziny i dni). Dodatkowo metro nocne jest droższe.
metoda płatności (bilet jednorazowy, karta Oyster, Travelcard).

I tak na przykład za przejazd między dowolnymi stacjami w strefie 1 zapłacisz £2.40. Tyle samo kosztuje przejazd ze strefy 1 do 3 w godzinach off-peak, za przejazd w godzinach peak zapłacisz £2.90. Przejazd ze strefy 1 do 5 kosztuje £3.10 (off-peak) lub £4.70 (peak).

Więcej przykładowych cen znajdziesz w tabeli poniżej. Tabela zawiera podział na płatność kartą Oyster oraz przejazd jednorazowy.

Jak wygląda przejazd

Po wejściu na stację przechodzisz przez bramkę płatniczą. Używając karty oyster lub karty płatniczej/telefonu przykładasz kartę do czytnika i automatycznie otwierają się barierki. Podróżując biletem jednorazowym lub Travelcard wkładasz bilet do czytnika i wyjmujesz go po przeskanowaniu. Tutaj też barierki otworzą się automatycznie.

Warto zaznaczyć, że na każdej stacji dostępne są dwa rodzaje bramek: szersza i węższa. Jeżeli podróżujesz z dzieckiem, wózkiem lub walizką to przejdź przez tę szerszą bramkę. Te wąskie bardzo szybko się zamykają i nie ma szans na przejście przez nie z walizką!

Po zeskanowaniu karty kieruj się w stronę peronu. Twój peron może być zlokalizowany w dosyć sporej odległości od bramki. Większość stacji posiada schody ruchome, ale niektóre z nich mają windy. Zdarza się także, że dystans musisz pokonać schodami. Stacje są dobrze oznakowane, więc się nie zgubisz, ale uważnie patrz na oznaczenia.

Po dotarciu na peron, wsiądź do pociągu (upewnij się, że jedziesz w odpowiednim kierunku).

Po wyjściu z pociągu znów będziesz musiał przejść przez bramki. Z Oyster i kartą debetową przykładasz kartę do czytnika, a Travelcard i bilet jednorazowy wkładasz do czytnika i wyjmujesz.

Etykieta/Jak się zachowywać

Metro w Londynie w godzinach szczytu przypomina zoo. Łatwo można usłyszeć obelgę lub zostać popchniętym. Oto kilka rad, które z pewnością uczynią Twoją podróż łatwiejszą 🙂

Na stacji zawsze trzymaj się lewej strony. Idąc korytarzem zostań na lewej stronie. Dzięki temu unikniesz zderzenia z osobami nadchodzącymi z przeciwnego kierunku.
Na schodach ruchomych panuje zasada, że stoisz po prawej stronie, a schodzisz lewą stroną. Pilnuj się tej zasady bo tutaj usłyszysz najwięcej obelg 🙂
Nigdy nie stój bezczynnie! Szczególnie w godzinach szczytu. Rób wszystko szybko, sprawnie i nie blokuj innych. Na schodach ruchomych łatwo o wypadek jeżeli pasażerowie blokują zejście.
Na peronie zawsze stój za żółtą linią i uważaj jak wchodzisz do wagonu, bo między wagonem a peronem może być duża przerwa (MIND THE GAP).
Poczekaj aż pasażerowie wysiądą z metra i dopiero wtedy wejdź do wagonu.
Ustąp miejsca kobietom w ciąży i osobom starszym. Każdy wagon ma specjalnie wydzielone miejsca dla inwalidów, osób starszych i kobiet w ciąży, więc te miejsca musisz koniecznie zwolnić jeżeli nastąpi potrzeba.

Jak planować podróż

11 linii i 270 stacji – jak zatem to ogarnąć i zaplanować podróż z miejsca A do miejsca B? Możesz oczywiście posłużyć się drukowaną mapką, która jest dostępna na każdej stacji metra. Możesz też spytać obsługę na stacji metra. Jeżeli jednak masz ze sobą smartphona i internet to zdecydowanie będzie prościej.

Ja do wyznaczania trasy zawsze używam aplikacji Google Maps. Wystarczy, że podasz stację początkową, końcową i Google Maps wyznaczy całą trasę. Aplikacja poda Ci różne opcje, które będą uwzględniać metro i wszystkie inne środki transportu. Od Ciebie zależy, jaką trasę wybierzesz.

Alternatywą do Google Maps jest strona Transport for London, która zawiera zakładkę ’Plan a Journey’. Działa ona podobnie do Google Maps, czyli wpisujesz stację początkową i końcową i dostajesz gotową trasę.

Warto zaznaczyć, że podróż po Londynie często wiąże się z przesiadkami. Zarówno Goole Maps i TfL uwzględniają zmiany linii metra na trasie i dokładnie podają miejsce, w którym należy się przesiąść.

Cenne wskazówki

Metro ma to do siebie, że się psuje. A dzieje się tak zazwyczaj w deszczowe dni (55% trasy biegnie na zewnątrz!). Niestety w wypadku usterek, wypadków itd. opóźnienia mogą być nawet kilkugodzinne. Pracownicy stacji zawsze informują pasażerów o takich sytuacjach. Na stronie głównej TfL możesz także sprawdzić status każdej z linii i upewnić się czy nie ma żadnych większych opóźnień.
Każdy pociąg ma 6 wagonów. Zazwyczaj najmniejsze obłożenie jest w pierwszym wagonie (największe szanse na zajęcie miejsca siedzącego).
Zabierz ze sobą butelkę z wodą. Tylko nieliczne stacje w centrum mają kioski z napojami i przekąskami.
Każdy pociąg ma napisaną stację końcową z przodu. Upewnij się, że wsiadasz do właściwego pociągu.
Linie metra rozwidlają się i mają nawet kilka gałęzi. Na przykład linia czarna (Northern) rozwidla się na stacji Camden Town na dwie osobne trasy. Ważne jest zatem, aby wsiąść do prawidłowego pociągu. Aplikacja Google Maps dokładnie powie Ci w jaki pociąg masz wsiąść i jaka jest jego ostatnia stacja. Twoim zadaniem jest tylko znalezienie odpowiedniego peronu na stacji 🙂
Jeszcze raz – unikaj godzin szczytu.