Wielkie Tyrnowo to urocza miejscowość położona w północno-środkowej Bułgarii nad rzeką Jantrą. Miasto zachwyca swoją niezwykle bogatą historią, ale też i fantastycznym położeniem. Otóż Tyrnowo leży na kilku wzgórzach po obu stronach Jantry. Spacer po mieście może być zatem trochę wymagający, bowiem co chwilę trzeba pokonać strome wzniesienia, ale za to cudowne widoki zrekompensują każde niedogodności.
Spacerując uliczkami Starego Miasta i podziwiając zabytkową zabudowę nad brzegiem rzeki Jantra miałam wrażenie, że jestem w portugalskim Porto. Zabudowa i krajobraz w Wielkim Tyrnowie do złudzenia przypominały mi architekturę Porto. Stare kamienice z czerwonymi dachami wybudowane na wzgórzach, brukowane chodniki, rzeka dzieląca miasto na pół, klimatyczne restauracje i liczne winiarnie są wspólnymi cechami tych dwóch miast. Wielkie Tyrnowo jest oczywiście mniejszym miastem, o wiele bardziej spokojnym, z mniejszą ilością turystów. Poza zwiedzeniem części historycznej i licznych zabytków można zrelaksować się na Starym Mieście, zjeść pyszny posiłek z widokiem na dachy kamienic. Można także wybrać się do położonej nieopodal wioski Arbanasi z licznymi pensjonatami i hotelami SPA. Sposobów na spędzenie wolnego czasu w Veliko Tarnovo jest wiele i jestem przekonana, że pobyt w tym dosyć niepozornym mieście zadowoli każdego.
Kilka słów o Veliko Tarnovo
Wielkie Tyrnowo lub bardziej ustandaryzowana nazwa Veliko Tarnovo to 70-tysięczne miasto położone w północno-środkowej Bułgarii. Miasto dzieli od Sofii 220 km, od Płowdiwu 200 km, a od Warny nad Morzem Czarnym 220 km. Nazwa Tarnovo pochodzi od słowiańskiego słowa cierń, a epitet Veliko, czyli wielki dodany został w 1965 w celu podkreślenia ważności miasta. Tyrnowo ma bowiem niezwykle bogatą historię i miasto było nawet stolicą Bułgarii.
Tyrnowo to jedno z najstarszych miejsc w Bułgarii, gdzie pierwsze ślady osadnictwa znaleziono już 3000 lat p.n.e. Pierwszą większą osadę założyli na tych terenach Trakowie w 13 w. p.n.e. Miasto stało się ważnym ośrodkiem w okresie panowania bizantyjskiego, kiedy to wybudowano ogromną fortyfikację Carawec. Twierdza została zdobyta dopiero w 1187 roku i wtedy zakończyło się panowanie bizantyjskie. Wielkie Tyrnowo zostało stolicą odrodzonego królestwa bułgarskiego. Przez lata miasto było ważnym ośrodkiem kulturowym, ekonomicznym i edukacyjnym. Pod koniec XIV wieku teren ten został podbity przez Turków i miasto znacznie podupadło. Mieszkańcy stawali do wielu powstań, ale dopiero w 1877 roku udało im się wyzwolić spod panowania tureckiego.
Dziś w Wielkim Tyrnowie znajduje się siedziba dwóch prestiżowych uczelni wyższych. Jest to także ważny ośrodek edukacyjny i turystyczny.
Co zobaczyć w Veliko Tarnovo
Miasto Wielkie Tyrnowo zwiedzić można nawet w jeden dzień. Centrum jest niewielkich rozmiarów, więc kilka godzin wystarczy na zobaczenie zabytków. Polecam jednak nocleg w jednych z tamtejszych hoteli i spacer po Starym Mieście w godzinach wieczornych. Zachód słońca w mieście wygląda niesamowicie. Miasto zwiedza się na pieszo, ale warunkiem są wygodne buty. Brukowana kostka oraz liczne wzniesienia nie sprzyjają butom na wysokich obcasach 🙂
Twierdza Carawec
Największą (również rozmiarowo) atrakcją w Veliko Tarnovo jest twierdza Carawec położona na wzgórzu o tej samej nazwie. Wzgórze zasiedlone było już w 3 tysiącleciu p.n.e. a za panowania Traków powstała tam mała wioska. Budowę fortyfikacji rozpoczęto w XII wieku a mur obronny miał tysiąc metrów długości i 10 metrów wysokości. Na terenie Carawec znajdował się pałac carski z prywatnymi pokojami, pomieszczeniami dla służby oraz prywatną cerkwią. Obok pałacu wybudowano tam prawie 500 domów mieszkalnych, kilka cerkwi, monastery, karczmy. Twierdza została zdobyta w 1393 roku przez Turków po 3 miesiącach walecznej obrony ze strony Bułgarów. Wtedy też Turcy zburzyli cerkwie i pałac. Prace nad rekonstrukcją Carawec rozpoczęły się dopiero w latach 30-tych XX wieku.
Carawec oczywiście można zwiedzać a bilet należy zakupić na miejscu w kasie. Jest to ogromny teren na wzgórzu i można zobaczyć cerkiew, wieżę obronną, łaźnie i pozostałości po domach mieszkalnych i pałacu. Przy wejściu znajduje się mapa obiektu, warto jest zatem zrobić zdjęcie mapy dzięki czemu zwiedzanie będzie łatwiejsze. Polecam także spacer pod twierdzę po zachodzie słońca. Wtedy też Carawec jest prześlicznie oświetlona.
Trapezitsa
Obok Carawec znajduje się kolejna twierdza i wzgórze o tej samej nazwie – Trapezitsa. Twierdza powstała na przełomie XII i XIII wieku i zamieszkana była głównie przez ortodoksyjnych kleryków. Na jej terenie znajdowały się cerkwie oraz monastery. Podobnie jak Carawec, Trapezitsa została zdobyta przez Turków. Bułgaria podjęła decyzję o restoracji budowli dopiero pod koniec XX wieku i prace nad odbudową nadal trwają. Trapezitsa jest także pięknie oświetlona w nocy, więc warto jest wybrać się na pokaz świateł po zachodzie słońca.
Muzeum Tsarevgrad Tarnov
Kilkadziesiąt metrów za twierdzą Carawec w stronę centrum miasta znajduje się multimedialne muzeum „Tsarevgrad Tarnov”. Jest to ciekawe, interaktywne muzeum poświęcone historii Drugiego państwa bułgarskiego. Wystawy przedstawiają postaci i życie codzienne z tego okresu. Jest to ciekawa lekcja historii i wizyta w muzeum jest idealnym uzupełnieniem wizyty w Carawec. Twierdza Carawec powstała powiem właśnie w okresie Drugiego państwa bułgarskiego.
Stare Miasto
Wizyta w Tyrnowie nie może obyć się bez spaceru po Starym Mieście. Załóż wygodne buty, zabierz butelkę wody i odkryj uroki Starego Miasta. Pomiędzy starymi kamienicami z czerwonymi dachówkami znajdują się wąskie, brukowane uliczki, które są niezwykle klimatyczne. Nie musisz kierować się mapą, wystarczy, że będziesz szedł przed siebie i delektował przepięknymi widokami. Na niektórych z uliczek znajdują się też restauracje, kawiarnie z widokiem na okolicę i rzekę Jantra. Polecam zatrzymać się w jednej z tych klimatycznych knajpek i zwyczajnie cieszyć się widokiem i delektować smakołykami kuchni bułgarskiej.
Pomnik Dynastii Asenowiczów
Spacerując Starym Miastem z pewnością zauważysz charakterystyczną statuę wyłaniającą się po drugiej stronie rzeki Jantra. Jest to pomnik dynastii Asenowiczów, która władała państwem w czasie Drugiego państwa bułgarskiego, czyli na przełomie XII i XIII wieku. Pomnik w Tyrnowie jest autorstwa rzeźbiarza prof. Kruma Damianowa i powstał w 1985 roku. Głównym elementem pomnika jest wysoki miecz, który symbolizuje siłę i odnowione państwo bułgarskie. Wokół miecza znajdują się pomniki 4 reprezentantów z dynastii.
Pod pomnik można podejść, co bardzo polecam, bo właśnie stamtąd rozpościera się piękny widok na kamienice na Starym Mieście.
Muzeum Tarnovgrad – duch tysiącletniej Bułgarii
Wielkie Tyrnowo to zdecydowanie miasto muzeów! Kolejnym ciekawym i nowoczesnym muzeum jest „Tarnovgrad – duch tysiącletniej Bułgarii”. Jest to muzeum na wolnym powietrzu z modelami zabytków historycznych i przyrodniczych w Bułgarii. Znajdują się tam 43 modele najbardziej znanych miejsc w Bułgarii, m.in, stacja kolejowa w Warnie, twierdza Assen i twierdza Baba Vida, Sobór Aleksandra Newskiego i Kościół Rosyjski w Sofii. Muzeum można zobaczyć już stojąc na szczycie twierdzy Carawec, ale zdecydowanie lepiej jest wybrać się do środka i zobaczyć makiety z bliska.
Wioska Arbanasi
Będąc w Tyrnowie warto jest wybrać się do położonej jedynie o kilka kilometrów na północny-wschód wioski Arbanasi. Jest to malutka wioska na stałe zamieszkana przez niespełna 300 mieszkańców. Zobaczysz tam kilka zabytkowych cerkwi z XVII i XVIII wieku a także budynki typowe dla Bułgarskiego Odrodzenia. W Arbanasi znajduje się także kilka pensjonatów i hoteli SPA, więc można wybrać się tam nawet na kilka dni.